Carl Rogers

 


Teoria humanistyczna Carla Rogersa


C. Rogers uważa, że każda jednostka ma potencjalne zdolności zdrowego i twórczego rozwoju, jeśli weźmie odpowiedzialność za własne życie.

Założenia teorii C. Rogersa:

1. Człowiek jest całością
2. W człowieku przeważają dobre aspekty jego osoby
3. Człowiek staje się neurotykiem, gdy osobowość jego zostaje zaburzona przez działanie negatywnych sił
4. Dominujące są przeżycia świadome
5. Naturalnym motywem, który kieruje ludźmi jest samorealizacja. To podstawowa potrzeba rozwojowa.

Osoba samorealizująca się kieruje się własnymi doświadczeniami, słucha swojego wnętrza, podejmuje sama decyzje i odpowiada za nie.

Jeśli człowiek nie realizuje się, tylko żyje doświadczeniami innych ludzi i przeżywa je jako własne, następuje zaburzenie osobowości.

Pole fenomenologiczne – to ogół spostrzeżeń i myśli jakich człowiek doświadcza. To odbieranie obiektu wraz z doświadczeniem jakie ma ono dla człowieka. Wszyscy ludzie podlegają tym samym bodźcom ale każdy człowiek inaczej je interpretuje. Pole fenomenologiczne kieruje naszą uwagę na pewne obiekty. Pole fenomenologiczne nie jest tożsame ze świadomością.



Na strukturę osobowości wg C.Rogersa składa się:

1. Organizm – to człowiek doświadczający swoich myśli, doznań, uczuć, potrzeb, spostrzeżeń, wartości, znający swoje talenty i uzdolnienia, jest otwarty na informacje pochodzące z wewnętrznych doznań i ze świata zewnętrznego.
2. Self – czyli ja – to system postrzegania własnej osoby- kim jestem, kim chcę być, do czego dążę, jaką mam wartość.



Konflikty w strukturze osobowości są potrzebne po to aby mogła zajść zmiana.

1. C. Rogers preferował termin "klient" , gdyż wierzył, że człowiek ma własne zasoby i możliwości w samo-uzdrawianiu się,

2. Klient zgłasza się do psychologa gdy ma poczucie przewlekłego napięcia lub odczuwa „niestosowności" w różnych aspektach swojego życia i nie zgadza się z tym,

3. Terapeuta jest zdolny do szczerego, empatycznego słuchania, rozumienia i wspierania wypowiedzi swojego klienta. Jest autentyczny i pozostaje w dobrej interakcji z klientem. Klient potrzebuje autentyczności terapeuty, bo sam potrzebuje odnaleźć siebie, poszukuje swoich odczuć, potrzeb i wartości, chce odpowiedzieć sobie na pytanie jak żyć, co jest ważne.

4. Wytworzenie atmosfery przyjaznego słuchania, akceptowania i przyjacielskiego wspierania jest podstawowym czynnikiem leczącym. Klient wchodzi w proces odszukiwania pomysłu na siebie. Następuje samoaktualizacja.

5. Podstawową umiejętnością terapeuty, jest wytwarzanie przyjaznej atmosfery w której "klient" czuje się bezpiecznie, czuje się akceptowany, zrozumiany, ma poczucie wsparcia, szacunku, czuje empatię i realizuje własny samokoncept.
Redukuje to napięcie i odblokowuje jego zdolności do rozwoju samego siebie, według jego własnych zamiarów. Terapeuta zadaje specyficzne pytania, które pomagają w realizowaniu celów klienta.

6. Celem terapii jest nie tylko uwolnienie i rozwój własnego potencjału klienta, ale i także przywrócenie sprawnego funkcjonowania społecznego oraz swobodne realizowanie celów życiowych.

7. Rogers podkreślał, że skuteczność jego podejścia terapeutycznego nie tyle zależy od wiedzy akademickiej ile od umiejętności wytwarzania przyjacielskiej, przyjaznej, empatycznej atmosfery w relacji z klientem. Dzięki temu klient pozwala sobie na autentyczne zachowania, czuje się spokojny, doświadcza spójności siebie, odnajduje siebie i akceptuje, znika lęk i sztywność w postrzeganiu doświadczeń i łatwiej jest mu akceptować innych ludzi.


Osiem wyznaczników człowieka idealnego wg C.Rogersa:

1. Otwarty na wszelkie doświadczenia.
2. Autentyczny w porozumiewaniu się ze sobą i z innymi ludźmi.
3. Poszukujący intymności.
4. Poszukujący całościowego spojrzenia na rzeczywistość.
5. Podatny a zmiany.
6. Ufający sobie.
7. Sceptyczny wobec technologii i rzeczy materialnych.
8. Szukający wartości duchowych poza jednostkowych.
 

Autor: Elżbieta Dybińska


Bibliografia:
1. Gasiul H. : Psychologia osobowości, Wyd. Difin, Warszawa 2006
2. Grzesiuk L. Redakcja Naukowa: Psychoterapia Teoria Podręcznik akademicki, Wyd. Psychologii i Kultury, ENETEIA, Warszawa 2005
3. Previn A.L.: Psychologia osobowości, GWP , Gdańsk 2002